Οσιος Κυριακος ο Αναχωρητης

Σκίλλης ἀμύνη, Κυριακέ πικρίᾳ

Γεῦσιν γλυκεῖαν, ᾗ θανεῖν κατεκρίθης

Σκιλλοβὀρος δ’ ἐνάτῃ μῦσεν εἰκάδι Κυριακός

Κυριακός ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν ἐγεννἠθη εἰς τὴν Κόρινθον τῆς Πελλοπονήσσου, τὸ ἔτος υμη΄ (448), βασιλεύοντος ἐν Κωνσταντινουπόλει τοῦ αυτοκράτορος Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ. καὶ ὁ μὲν πατήρ του ἦτο πρεσβύτερος τῆς ἐν Κορίνθῳ Ἐκκλησίας, Ἰωάννης ὀνόματι, ἡ δὲ μήτηρ του ἐκαλεῖτο Εὐδοξία, ἦτο δὲ ἐπίσκοπος Κορινθίων ὁ ἀπὸ μητρὸς θεῖος του Πέτρος, ὅστις καὶ τὸν ἔκαμεν Ἀναγνώστην. Ἀναγινώσκων λοιπὸν συχνάκις ὁ μακάριος Κυριακὸς τὰς Ἱερὰς Γραφάς, ἐθαύμαζε πῶς ὁ Θεὸς ἐξ ἀρχῆς ᾠκονόμησε καὶ ἐποίησε τὰ πάντα διὰ τὴν σωτηρίαν τοῦ ἀνθρωπίνου γένους, καὶ πῶς ὑπερεδόξασε τοὺς εὐαρεστήσαντας αύτῷ παλαιοὺς Δικαίους καὶ Προφήτας. μάλιστα δὲ ἐξίστατο, συλλογιζόμενος τὰ ὅσα γράφει τὸ Ἱερὸν Εὐαγγέλιον.
Ταῦτα τούτου διανοουμένου διεθερμάνθη ἡ καρδία του ὑπὸ θείου ζήλου, καὶ ἀπεφάσισε νὰ ὑπάγη εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, καὶ ἐκεὶ νὰ ἐφυσηχάση. Νυχθημερὸν δὲ τοῦτο μελετῶν ἤκουσε Κυριακήν τινα ἐπ’ Ἐκκλησίας τὸ Ἱερὸν Εὐαγγέλιον λέγον. «Εἴ τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν, καὶ ἀράτω τὸν Σταυρὸν αὐτοῦ καὶ άκολουθείτω μοι» (Ματθ. ις΄ 24). εὐθὺς λοιπὸν ἐξῆλθεν ἡσύχως ἔξω, καὶ ἐπῆγεν εἰς τὰς Κεγχρεὰς, ἀπ’ ἐκεῖ δὲ εὑρὼν πλοῖον ἀνεχώρησεν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα. ἦτο δὲ τότε δεκαοκταετής, ἐπὶ τοῦ ἐνάτου ἔτους τῆς βασιλείας Λέοντος τοῦ Μεγάλου(1).

Φθάσας ὁ Κυριακὸς αἰσίως εἰς τὴν ἁγίαν Πόλιν εὗρε πρῶτον τὸν μέγαν Εὐστόργιον, ὅστις ἦτο πεπλουτισμένος διὰ τῶν χαρισμάτων τοῦ Ἀγίου Πνεύματος, παρὰ τοῦ ὁποίου μεγάλως ὠφελήθη ψυχικῶς, δεύτερον δὲ ἀκούων τὰς θαυμαστὰς ἀρετὰς τοῦ Μεγάλου Εὐθυμίου(2) ἔλαβεν συγχώρησιν παρὰ τοῦ θεἰου Εὐστοργίου καὶ μετέβη πρὸς αὐτόν, γενόμενος δεκτὸς παρ’ αὐτοῦ περιχαρῶς, καὶ ἐνδυθεὶς τὸ μοναχικὸν σχῆμα. Ἐπειδὴ ὅμως εἰς τὴν Λαύραν του ὁ Μέγας Εὐθύμιος δὲν ἐδέχετο νέους ἀγενείους, διὰ τὸ ἀσκανδάλιστον τῶν ἀδελφῶν, τὸν ἔστειλεν εἰς τὸν Ὅσιον Γεράσιμον τὸν ἐν τῷ Ἰορδάνη(3), ὁ ὁποῖος τὸν ἐδέχθη καὶ τὸν ἔβαλεν εἰς τὸ μαγειρεῖον, ἔνθα ὑπηρέτει τοὺς ἀδελφοὺς προθυμότατα, τὰς δὲ νύκτας ἐξώδευεν εἰς τὰς θείας προσευχάς, ἐτρέφετο δὲ μόνον δι’ ἄρτου καὶ ὕδατος καὶ ταῦτα ἀνὰ δύο ἡμέρας. ὅθεν τοσοῦτον τὸν ἠγάπησεν ὁ Ὅσιος Γεράσιμος, ὥστε τὸν ἐλάμβανεν εἰς τὴν ἔρημον Ρουβᾶ πλησίον τοῦ κατὰ τὸν καιρὸν τῆς Τεσσαρακοστῆς, καὶ τὸν εἶχε σύντροφον τῶν πόνων καὶ τῶν ἀρετῶν του. ἐκεῖ δὲ ἡσυχάζων καὶ ὸ μέγας Εὐθύμιος τοὺς μεταλάμβανε τὰ θεῖα μυστήρια ἐκάστην Κυριακήν, ἕως τὴν ἑορτὴν τῶν Βαΐων. Ὅτε δὲ μετ’ ὀλίγον εἶδεν εἰς ὀπτασίαν ὁ θεῖος Γεράσιμος τὴν ψυχὴν τοῦ θεῖου Εὐθυμίου ὑπὸ Ἁγιων Ἀγγέλων προπεμπομένην καὶ εἰς οὐρανοὺς λαμπρῶς ἀνερχομένην, συμπαραλαβὼν τὸν Κυριακὸν ἀπῆλθεν εἰς τὴν Λαύραν, ἀφοῦ δὲ ἔθαψαν τὸ σῶμα τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου μετὰ τῆς πρεπούσης εὐλαβείας, ἐπέστρεψε πάλιν εἰς τὸ Μοναστήριόν του.

Κατὰ δὲ τὸ ἔνατον ἔτος τῆς εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ μεταβάσεως τοῦ Κυριακοῦ ἐτελεὐτησε καὶ ὁ θαυμαστὸς Γεράσιμος καὶ ἀνέβη πρὸς τὸν ποθούμενον Θεόν. Τότε ὁ Κυριακός, τὸ εἰκοστὸν ἕβδομον ἔτος τῆς ἡλικίας τοῦ ἄγων, ἐπέστρεψεν εἰς τὴν Λαύραν τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου, ὅπου ἐγένετο δεκτὸς ὑπὸ τοῦ Καθηγουμένου αὐτῆς Ἠλιοῦ καὶ τοῦ ἐδόθει κελλίον, ἔνθα ἡσύχαζε, καὶ πολλὰ ἐπεμελήθη νὰ κάμῃ τὴν Λαύραν Κοινόβιον. Βλέπων ὅμως ὁ Ὅσιος ὅτι εἶχον ἔχθραν τὰ δύο Μοναστήρια, τὸ τοῦ Ἁγιου Εὐθυμίου καὶ τὸ τοῦ Θεοκτίστου, διά τινα ἀφιερώματα καὶ χρήματα δωρηθέντα παρὰ τοῦ Τερέβωνος, έβαρύνθη τὰ καθημερινὰ σκάνδαλα, καὶ ἀνεχωρήσας ἐκεῖθεν ἐπῆγεν εἰς τὴν Μονὴν τοῦ Σουκᾶ, εἰς τὴν ὁποίαν διέμεινε πολλὰ ἔτη διακόνων εἰς πολλὰς διακονίας, εἰς τὰς ὁποίας ἐφάνη ἡ πολλή του ὑπομονὴ καὶ ἄκρα ταπείνωσις, καὶ ἐδέχθη καὶ τὸ ἀξίωμα τῆς ἱερωσύνης ὅτε ἦτο τεσσαράκοντα ἐτῶν. λέγουσι δὲ περὶ αὐτοῦ, ὅτι ὄχι μόνον δὲν ἄφηνε νὰ ἐπιδύσῃ ὁ ἥλιος ἐπὶ τῷ παροργισμῷ τοῦ ἀδελφοῦ του, ἀλλὰ καὶ οὔτε ἐθυμώθη ποτὲ καθ’ ὅλου, οὔτε ἡμέρα τὸν εἶδε ποτὲ τρώγοντα.

 

Κατὰ δὲ τὸ ἑβδομηκοστὸν ἔτος τῆς ἡλικίας του, ἀφήσας τὸ Μοναστήριον, ἀνεχώρησεν ὁ μακάριος Κυριακὸς εἰς τὴν ἔρημον τοῦ Νατουφᾶ, ἀκολουθούμενος ὑπὸ ἐνὸς ὑποτακτικοῦ του. Ἐπειδὴ ὅμως δὲν εὗρον οὐδεμίαν τροφὴν νὰ παρηγορήσωσι τὴν ἀνάγκην τῆς φύσεως, ἐδεήθη τοῦ Θεοῦ ὁ Κυριακὸς νὰ γλυκἀνη βότανά τινα, ὀνομαζόμενα σκιλλοκρόμμυδα καὶ στραφεὶς πρὸς τὸν μαθητὴν τοῦ εἶπε. «Μάζευε, τέκνον, αὐτὰ τὰ βότανα καὶ βαλὼν ἅλας βράσε αὐτὰ καὶ εὐλογητὸς ὁ Θεός, ὅστις θὰ μᾶς χορτάσῃ δι’ αὐτῶν». Καὶ ὁ Θεός ἐπήκουσε τῆς δεήσεώς του, καὶ μετέβαλε τὴν φυσικὴν πικρίαν τῶν βοτάνων ἐκείνων εἰς γλυκύτητα, καὶ ἐτρέφοντο οἱ μακάριοι διὰ τῶν σκιλλοκρομμύδων ἐπὶ τέσσαρα ἔτη. Ἀλλὰ καθὼς λέγει ὁ θεῖος Δαβίδ. «Ουκ ἐγκαταλείψει Κύριος τοὺς Ὁσίους αὐτοῦ». Διότι ἄνθρωπος τις ἔκ τῆς χώρας τῶν Θεκώων ἐκεῖ πλησίον, ἀκούων τὰς πράξεις τοῦ Κυριακοῦ, ἐφόρτωσε τὸ ζῴόν του ἄρτους ζεστοὺς καὶ τοὺς ἐπῆγεν εἰς τὸν Ὅσιον, πρὸς τροφοδοσίαν ἀμφοτέρων. Ὁ δὲ μαθητής τοῦ ἡμέραν τινά, χωρὶς νὰ τοῦ εἴπῃ ὁ Ὅσιος, ἔβρασε πάλιν σκιλλοκρόμμυδα, καὶ φαγὼν αὐτὰ κρυφίως δὲν ὑπέφερε τὴν πικρότητά των, καὶ εὐθὺς ἐσβέσθη ἡ δύναμίς τοῦ καὶ ἡ φωνή του, καὶ ἐκείτετο ὡς νεκρός. ὁ δὲ θεῖος Κυριακὸς προσευξάμενος ὑπὲρ αὐτοῦ πρὸς Κύριον τὸν ἀνέστησε, καὶ μεταλαμβάνων αὐτὸν τὰ θεῖα μυστήρια ὑγιᾶ ἐποίησεν. Ἀφοῦ δὲ ἐξηντλήθησαν οἱ ἄρτοι, τοὺς ὁποίους εἶχον, πάλιν διέταξεν ὁ Ὅσιος νὰ βράση τὰ πρῶτα ἐκεῖνα πικρὰ σκιλλοκρόμμυδα, καὶ πάλιν ἐτρέφοντο δι’ ἐκείνων.

Τὸ δὲ πέμπτον ἔτος, καθ’ ὃ ἡσύχαζεν ὁ Ὅσιος ἐκεῖ, ἄνθρωπος τις ἀπὸ τῆς ἄνωθεν χώρας τῶν Θεκώων, ἔχων υἱὸν βασανιζόμενον ὑπὸ δαιμονίου χαλεποῦ, ἔφερεν αὐτὸν εἰς τὸν Ἅγιον, δεόμενος θερμῶς νὰ τὸν ἐλεήσῃ. ὁ δὲ  Ὅσιος, προσευξάμενος καὶ χρίσας αὐτὸν ἐλαίῳ σταυροειδῶς, τὸν ἠλευθέρωσε τῆς πικρᾶς ἐκείνης μανίας. Ἀκουσθείσης δὲ τῆς φήμης τούτου τοῦ θαύματος ἀπανταχοῦ, ἤρχοντο πολλοὶ πρὸς τὸν Ὅσιον, καὶ τὸν ἀνησύχουν εἰς τὴν προσευχήν του. διὰ τοῦτο ἔφυγεν εἰς τὴν ἐσωτέραν ἔρημον τοῦ Ρουβᾶ, καὶ ἐτρέφετο ἐκεῖ πέντε ἔτη ἀπὸ ρίζας μελαγρίων, καὶ ἀπὸ βλαστοὺς καὶ κορυφὰς βοτάνων, ὡς μὲ βασιλικὰ φαγητά. Ἁλλ’ ἡ χάρις τῶν θαυμάτων τοῦ Ὁσίου καὶ ταύτην τὴν ἔρημον ὡς πόλιν ἀπέδειξε. διότι ὅσοι εἶχον δαιμόνια ἡ ἄλλας ἀσθενείας ἔτρεχον προθύμως εἰς τὸν  Ὅσιον, καὶ οὐδείς ἐπέστρεφεν ὀπίσω λυπούμενος ἡ ἄπρακτος. καὶ πάλιν βαρυνόμενος ὁ Ὅσιος Κυριακὸς διὰ τὸ πλῆθος τῶν προσερχομένων, κατέφυγεν εἰς τὰ βαθύτατα καὶ ἐνδότατα τῆς ἔρημου, ἐκεῖ ὅπου δὲν ἐπάτησε ποτὲ οὐδείς, εἰς τὸ λεγόμενον Σουσακείμ. Ἀλλὰ καὶ ἐκεῖ ἡ χάρις τοῦ Ὁσίου καὶ ἡ πολλὴ πίστις τῶν εὐσεβῶν δὲν τὸν ἄφηνον ἀνενόχλητον. διότι διατριβόντος ἐκεῖ ἐπὶ ἐπταετίαν, συνέβη θανατικὸν εἰς τοὺς πλησίον τόπους. ὅθεν φοβηθέντες οἱ Μοναχοὶ τῆς Λαύρας τοῦ Σουκᾶ ἔδραμον πρὸς τὸν Ὅσιον, δεομένοι μετὰ κλαυθμῶν ἵνα ἐπανακάμψη μεθ’ ἑαυτῶν εἰς τὴν Λαύραν καὶ ἔχωσιν αὐτὸν βοήθειαν εἰς τὸ θανατικὸν. τοὺς ἐλυπήθη ὅθεν ἡ αγαθὴ καὶ φιλάνθρωπος ἐκεῖνη ψυχὴ καὶ ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Λαύραν, διαμείνας δὲ πέντε ἔτη ἐν τῷ κελλίῳ τοῦ μακαρίου Χαρίτωνος, ἐπολέμησεν ἀνδρικώτατα ἐκεῖνους, οἱ ὁποῖοι ἐφρόνουν τὰ δόγματα τοῦ Ὠριγένους καὶ τοὺς ἐνίκησεν.

Κατα τὴν εποχην ἐκεῖνην ἐπῆγεν ἀπὸ τὴν Λαύραν τοῦ Μεγάλου Εὐθυμίου εἰς τὴν Λαύραν τοῦ Ἁγίου Σάββα καὶ ὁ θαυμάσιος Κύριλλος, ἐκεῖνος ὅστις ἔγραψε τοὺς βίους τῶν Ἁγίων Σάββα καὶ Εὐθυμίου, ἵνα ἴδῃ τὸν Ἐπίσκοπον Ἰωάννην τὸν Ἡσυχαστήν, ὁ ὁποῖος τὸν ἀπέστειλε μὲ γράμματα εἰς τὸν μακάριον τούτον Κυριακὸν, διὰ νὰ παρακαλέσῃ τὸν Θεὸν ὅπως νικηθοῦν οἱ αἱρετικοί. Φθάσας λοιπὸν ὁ Κύριλλος εἰς τὸν Ὅσιον Κυριακόν, τοῦ ἔδωκε τὴν ἐπιστολήν. ὁ δὲ ἀναγνώσας ἐδάκρυσεν ἀπὸ καρδίας καὶ εἶπεν. «Εἰπὲ εἰς ἐκεῖνον, ὁ ὁποῖος σὲ ἔστειλε, νὰ μὴ λυπῆται, διότι τάχιστα θὰ λάβωσι κακὸν θάνατον καὶ ὁ Νόννος καὶ ὁ Λεόντιος καὶ οἱ πρῶτοι τῆς αἱρέσεως, οἱ δὲ ἀκόλουθοί τῶν θὰ καταισχυνθῶσι. καὶ πάλιν ἡ Ἐκκλησία θὰ ἴδῃ εἰρήνην καὶ ἀνάπαυσιν, καὶ εἰπέ του ὅτι πολὺ ἐπεμελήθησαν νὰ πλανήσωσι καὶ ἐμὲ τὸν ταπεινόν, ἀλλὰ δὲν ἠδυνήθησαν, διότι καὶ ὄψις θεία μοὶ ἐφάνη καὶ μοὶ ἐφανέρωσε τὴν ἀκαθαρσίαν τῆς αἱρἐσεώς των. καὶ ὄχι μόνον ἐγὼ ἐνίκησα τὴν πονηρίαν των, Χάριτι Χριστοῦ, ἀλλὰ καὶ ὅλοι οἱ Μοναχοὶ τῆς Μονῆς τοῦ Σουκᾶ διὰ μέσου τῆς συμβουλῆς μου». Μαθὼν δὲ ὅτι ὁ Κύριλλος ἦτο ἀπὸ τὴν Μονὴν τοῦ Μεγάλου Εὐθυμίου, τοῦ εἶπε περιχαρῶς. «Ἰδού, ὅπου εἶσαι καὶ συγκοινοβιώτης μας, ἀδελφέ», καὶ τοῦ διηγεῖτο περὶ τοῦ βίου τοῦ μακαρίου Ευθυμίου καὶ τοῦ Σάββα καταλεπτῶς, καθὼς ἐκεῖνος ὕστερον ἔγραψεν. Οὕτω λοιπὸν ὁ θεῖος Κυριακὸς εὐφραίνων αὐτὸν μὲ τοιαῦτα διηγήματα τὸν ἀπέλυσεν ἐν Κυρίῳ, εἰς ὀλίγον δὲ καιρὸν ἔλαβε τέλος ἡ πρόρρησις τοῦ Ἁγίου καὶ ἠφανίσθησαν οἱ αἱρετικοί.

Ἐπειδὴ δὲ καὶ πάλιν ἤρχοντο πολλοὶ εἰς τὸν θεῖον Κυριακὸν καὶ τοῦ ἔδιδον ἐνόχλησιν, διὰ τοῦτο ἀνεχώρησεν ἐκεῖθεν καὶ μετέβη εἰς τὸν Σουσακείμ, ὤν τότε ἐνενήκοντα ἐννέα ἐτῶν. εἰς δὲ τὸ ὄγδοον ἔτος τῆς ἐκεῖ διαμονῆς τοῦ Κυριακοῦ, ἐπεθύμησεν ὁ Κύριλλος νὰ τὸν ἴδῃ. ὅθεν ἐλθὼν εἰς τὴν Λαύραν τοῦ Σουκᾶ καὶ εὑρὼν τὸν μαθητὴν τοῦ Ὁσίου, Ἰωάννην, τὸν ἐπῆρε καὶ ἐπῆγαν εἰς τοῦ Σουσακείμ, ὅπερ ἀπεῖχε δεκατρία μίλια. Ἀφοῦ δὲ ἐπλησίασαν, τοὺς ἀπήντησεν λέων μέγας καὶ φοβερός, καὶ εὐθὺς ὁ Κύριλλος ἐτρόμαξε καὶ ἐφοβήθη. ὁ δὲ Ιωαννης τοῦ εἶπεν. «Μὴ φοβοῦ». καὶ ὁ λέων, εὐθὺς ὡς τοὺς εἶδεν ὅτι ἐπορεύοντο πρὸς τὸν Ὅσιον, παραμέρισε καὶ ἐπέρασαν ἀβλαβεῖς. Τούτους ἰδοῦσα ἡ ἱερὰ ἐκεῖνη κεφαλὴ ὑπερεχάρη καὶ εἶπεν χαριέντως. «Ἰδοὺ καὶ ὁ συγκοινοβιώτης μου Κύριλλος». ὁ δὲ μαθητὴς Ἰωάννης εἶπεν καὶ αυτὸς χαριέντως. «Αλλ’ ὁ λέων, Πάτερ, κατὰ πολλὰ τὸν ἐφόβισε, καὶ δειλὸν φανερῶς τὸν ἀπέδειξεν». ἡ δὲ ἱλαρὰ γαληνιαία ἐκεῖνη ψυχῆ εἶπεν. «Αλλ’ ὅμως μὴ φοβεῖσαι, τέκνον, διότι οὗτος ὁ λέων ἐδῶ εὑρίσκεται φύλαξ ἐπιτήδειος τῶν λαχάνων, καὶ δὲν ἀφήνει κἀνὲν θηρἰον νὰ βλάψη αὐτὰ».

Κατόπιν τοὺς διηγήθη πολλὰς ἀρετὰς τῆς ἐρήμου τῶν Πατέρων, δι’ ὧν παρεκίνησε καὶ ἐστερέωσεν αὐτοὺς Κατὰ πολλὰ εἰς τὸν ζῆλον τῆς ἀρετῆς. ἔπειτα τοὺς ἔβαλε καὶ τράπεζαν, καὶ ἰδοὺ ἔφθασε καὶ ὁ λέων, καὶ ὁ μεν Ὅσιος τοῦ εδωκεν ἰδιοχείρως ἄρτον καὶ τὸν ἔστειλε νὰ φυλάττῃ τὰ λάχανα, πρὸς δὲ τοὺς καθεζομένους εἶπεν. «Καλὸν φύλακα ἔχω, τέκνα, τοῦ κήπου, διότι οὔτε ἄρκτον ἀφήνει, οὔτε κανέν ἄλλο θηρίον νὰ τὸν βλάψῃ, οὔτε λῃστὴν, οὔτε βάρβαρον». Ἔμειναν λοιπὸν ἐκεῖνοι ὅλην τὴν ἡμέραν καὶ ἀπήλαυσαν τὴν διδασκαλίαν καὶ ὠφέλειαν τῶν λόγων του, τὴν δὲ ἄλλην ἡμέραν εὐλογήσας αὐτοῦς ἀπέστειλεν ἐν εἰρήνῃ. ὁ δὲ λέων τοὺς ἔκαμε πάλιν τόπον καὶ ἐπέστρεψαν εἰς τὰ ἴδια χαίροντες. Ἐπειδὴ δὲ ποτὲ ἔγινε μεγάλη ξηρασία, καὶ δὲν ὑπῆρχε παντάπασιν ὕδωρ, προσηύξατο εἰς τὸν Θεὸν περὶ τούτου ὁ Ὅσιος καὶ εὐθὺς ἐφάνη νέφος ἄνωθεν τοῦ καὶ ἔβρεξεν ὕδωρ πολύ, ὥστε ἐγέμισαν αἱ στάμναι καὶ τὰ κοιλώματα τῶν πετρῶν, τὸ ὁποίον ἔφθασεν ἀρκετὰ τὸν Ὄσιον.

Καλὸν δὲ εἶναι νὰ διηγηθῶμεν καὶ τοῦτο: «Ἐν ᾧ ποτε ἀπήρχοντο δύο μαθηταί τοῦ πρὸς ἐπίσκεψίν του, εἶδον κατὰ τὴν δον ομοιωμα ανθρωπου(4) νομισαντες δὲ ὅτι ειναι ουτος Αναχωρητης (διότι πολλοι κατωκουν Τότε τὴν ἔρημον) εδραμον πρὸς αὐτὸν, καὶ πλησιασαντες ειδον σπηλαιονυπκατω τῆς γης, ὁ δὲ φανεις εκρυβη ενδον. ουτοι δὲ εμενον εξωθεν ζητουντες τὴν ευλογιαν του. Ἐκεῖνος δὲ εἶπεν. «Τί μὲ θέλετε; διότι ἐγὼ εἶμαι γυνή, ἀλλὰ ποῦ ὑπάγετε;» οἱ δὲ εἶπον. «Πρὸς τὸν Ἀναχωρητὴν Κυριακόν. ἀλλ’ εἰπέ μας πῶς ὀνομάζεσαι, καὶ πώς καὶ διατί ἦλθες ἐνταῦθα;» ἡ δὲ εἶπε. «Τώρα ὑπάγετε, καὶ ὅταν γυρίσετε θὰ σᾶς τὸ εἶπω». Ἐκεῖνη δέ, ἐπειδὴ δὲν ἤθελον νὰ ἀναχωρήσωσιν, εἶπεν εἰς αὐτοῦς. «Ἐγω μὲν λέγομαι Μαρία. ἡ δὲ τέχνη μου ἦτο νὰ τραγουδῶ. ὅθεν ἐσκανδάλιζον πολλῶν ψυχάς. παρεκάλουν λοιπὸν τὸν Θεὸν νὰ μὲ ἐλευθερώση ἀπὸ τὰς παγίδας τοῦ πονηροῦ καὶ ἡμέραν τινὰ κατανυγεῖσα κατέβην εἰς τὸν Σιλωάμ, καὶ γεμίσασα τοῦτο τὸ ἀγγεῖον νερόν, καὶ βαλοῦσα εἰς τὴν σπυρίδα ταύτην ὄσπρια, ἦλθον ἐνταῦθα, τὰ ὁποία ὡς βλέπετε δὲν ὠλιγόστευσαν ὥς τώρα, αλλ’ οὔτε ἄνθρωπον εῖδον ἀπὸ τότε. πλὴν ὑπάγετε σεῖς τώρα, καὶ πάλιν γυρίσατε ἀπ’ ἐδῶ νὰ με ἴδητε». Ταῦτα ἀκούσαντες ἐκεῖνοι ἀνεχώρησαν καὶ ἐλθόντες εἰς τὸν μακάριον Κυριακὸν τοῦ εἶπον ἄπαντα. ὁ δὲ ἐθαύμασε κατὰ τὸ πρέπον καὶ τοὺς εἶπεν καὶ αὐτὸς εἰς τὴν ἐπιστροφήν τῶν νὰ ὑπάγουν νὰ τὴν ἴδουν. ἐκεῖνοι δὲ ἐπιστρέψαντες, τὴν εὗρον νεκρὰν κειμένην ἐν τῷ σπηλαίῳ. Ἐλθόντες λοιπὸν εἰς τὴν Λαύραν τοῦ Σουκᾶ, καὶ λαβόντες τὰ πρὸς ταφὴν ἐπιτήδεια, ἐγύρισαν εἰς τὸ σπήλαιον, καὶ τελέσαντες τὰ συνήθη, ἐνεταφίασαν τὸ τίμιον λείψανον ἔνδον τοῦ σπηλαίου. Ἀλλὰ ἄς ἔλθωμεν εἰς τὸν λόγον μας.

Ἀφοῦ ἔκαμε λοιπὸν ὀκτὼ ἔτη εἰς τὸν Σουσακεὶμ ὁ μακάριος Κυριακὸς, καὶ ἐσβέσθη τελείως ἡ αἵρεσις τοῦ Ὠριγένους, ἦλθον οἱ Μοναχοὶ τῆς Λαύρας τοῦ Σουκᾶ καὶ τὸν ἐπῆγαν εἰς τὸ σπηλαιον τοῦ μεγάλου Χαρίτωνος, εἰς τὸ ὁποῖον μετέβαινε συχνὰ καὶ ὁ μακάριος Κύριλλος ὁ τοὺς Βίους συγγράψας τῶν μεγάλων ὁσίων Εὐθυμίου καὶ Σάββα, ὁδηγούμενος ὑπὸ τοῦ Ὁσίου Κυριακοῦ, ἀπὸ τὸν ὁποῖον καὶ ἐλάμβανε μεγάλην ὠφέλειαν καὶ προκοπὴν εἰς τὴν ἀρετὴν. Ἐζησε λοιπὸν ὁ μέγας οὗτος Κυριακὸς ἑκατὸν ὀκτὼ ἔτη, καὶ μέχρι τέλους δὲν συγκατέβη ἀπὸ τὴν συνήθη τοῦ ἄσκησιν. Διότι ὅταν ἦλθεν εἰς τὴν Ἀγίαν Πόλιν ἦτο δέκα ὀκτὼ ἐτῶν. διέτριψε δὲ πλησίον τοῦ Ἁγίου Γερασίμου τοῦ ἐν Ἰορδάνη ἐννέα ἔτη, δέκα εἰς τὴν Μονὴν τοῦ Μεγἀλου Εὐθυμίου, τριάκοντα ἐννέα εἰς τὴν Λαύραν τοῦ Σουκᾶ ὑπηρετῶν τοὺς ἀδελφούς, πέντε εἰς τὴν ἔρημον Νατουφᾶ ἀπὸ σκιλλοκρόμυδα τρεφόμενος, ἄλλα πέντε τοῦ Ρουβᾶ, εἰς τὸν Σουσακεὶμ ἑπτὰ πρῶτον, εἶτα ἐν τῷ σπηλαίῳ τοῦ Ἁγίου Χαρίτωνος πέντε. καὶ πάλιν εἰς τοῦ Σουσακεὶμ ὀκτὼ. καὶ πάλιν ἀνέβη εἰς τὸ σπήλαιον τοῦ Ἁγίου Χαρίτωνος δύο ἔτη πρὸ τῆς τελειώσεώς του.

Καὶ ὅμως εἰς τόσον βαθὺ γῆρας φθάσας, δεν ελειψεν παντάπασιν ἀπὸ τὴν στάσιν τῶν θείων ὕμνων, καὶ τὴν υπηρεσίαν τῶν προσερχομένων εἰς αὐτὸν. Ἦτο δὲ ὁ Ἅγιος οὗτος πρᾷος, εὐκολοπλησίαστος, ἱλαρὸς καὶ γλυκύς, καταδεκτικός, προλέγων τὰ μέλλοντα ἐκ θείας ἀποκαλύψεως, μεγαλόσωμος, ἔχων καὶ κάποιαν ὡραιότητα καὶ φυσικὴν χάριν, ὑψηλός, ὄρθιος κατὰ τὸν λαιμὸν καὶ τὸ σῶμα, διδασκαλικὸς τὸν τρόπον καὶ τὴν πίστιν ὀρθοδοξότατος καὶ διετήρει ὅλα τὰ μέλη τοῦ σώματος ὑγιᾶ χωρὶς καμμίαν βλάβην τὴν ἀπὸ γηρατείων προξενουμένην. Ἀσθενήσας δὲ ὀλίγον, οὔτω παρέδωκε τὴν ψυχήν τοῦ εἰς τὸν ποθούμενον Κύριον Ἰησοῦν. καὶ τώρα εἶναι εἰς τὴν ἀνάπαυσιν τῶν Δικαίων, εἰς τὴν λαμπρότητα τῶν Ἀγγέλων, βλέπων ὅσα πάντοτε ἐπόθει, καὶ ὅλην τὴν ἔλλαμψιν τῆς Ἁγίας Τριάδος εἰσδεχόμενος, ἐν Αὐτῷ Χριστῷ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν, μεθ’ οὗ τῷ ἀνάρχῳ Πατρί καὶ τῷ Πανάγιῳ καὶ ζωοποιῷ Πνεύματι, δόξα, κράτος, τιμὴ καὶ προσκύνησις, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.

Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Χριστῷ ἠκολούθησας, καταλιπῶν τὰ τῆς γῆς, καὶ βίον ἰσάγγελον, ἐπολιτεύσω σαφῶς, ὡς ἄσαρκος Ὅσιε, σὺ γὰρ ἐν ταὶς ἐρήμοις, προσχωρῶν θείω πόθω, σκίλλη πίκρα τὴν πάλαι, πικρᾶν γεῦσιν ἀπώσω. Διὸ Κυριακὲ θεοφόρε, ἀξίως δεδόξασαι.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφαγισθέντος.

Τῆς ἐρήμου πολίτης καὶ ἐν σώματι ἄγγελος, καὶ θαυματουργὸς ἀνεδείχθης, θεοφόρε Πατὴρ ἡμῶν Κυριακέ· νηστείᾳ ἀγρυπνίᾳ προσευχῇ, οὐράνια χαρίσματα λαβών, θεραπεύεις τοὺς νοσοῦντας, καὶ τὰς ψυχὰς τῶν πίστει προστρεχόντων σοι. Δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἀπαλῶν ἐξ ὀνύχων τῷ Χριστῷ ἠκολούθησας, τὴν ἀγγελικὴν πολιτείαν ὁλοτρόπως ἑλόμενος· διὸ ἐν ταῖς ἐρήμοις προσχωρῶν, τῶν θείων ἠξιώθης δωρεῶν, θεραπεύων πᾶσαν νόσον Κυριακέ, τῶν πίστει προσιόντων σοι. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.

Κοντάκιον Ἦχος πλ. δ’. Τὴ ὑπερμάχω.
Ὡς ὑπερμάχω κραταιῶ καὶ ἀντιλήπτορι, ἡ σὲ τιμώσα ἱερὰ Λαύρα ἑκάστοτε, ἑορτάζει τὰ μνημόσυνα ἐτησίως, Ἀλλ' ὡς ἔχων παρρησίαν πρὸς τὸν Κύριον, ἐξ ἐχθρῶν ἐπεμβαινόντων ἠμᾶς φρούρησον, ἶνα κράζωμεν, Χαίροις Πάτερ τρισόλβιε.

Κάθισμα Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τῆς ἄνω ἐφιέμενος, ὑπερκοσμίου ζωῆς, τοῦ κόσμου τὴν τερπνότητα, ὡς διαπίπτουσαν, κατέλιπες Ὅσιε· ὅθεν ἐν ταῖς ἐρήμοις, καὶ σπηλαίοις οἰκήσας, πόλεως οὐρανίου, ἀνεδείχθης πολίτης, ἐν ᾗ τῶν ἐκτελούντων τὴν σήν, μνήμην μνημόνευε.

Μεγαλυνάριον
Ἄστρον ἐκ Κορίνθου ἀναφανείς, ἐν τῇ Παλαιστίνῃ, διαλάμπεις ἀσκητικῶς, καὶ καταπυρσεύεις, Χριστοῦ τὴν Ἐκκλησίαν, Κυριακὲ θεόφρον, τοῖς σοῖς παλαίσμασι.